Nieuwsbrief 4 – 2022

Dag VAC’er,
Dag Amateur-Cineast,
In deze nieuwsbrief brengen we u een toelichting over het filmfestival van VAC.
Tevens herhaal ik mijn dringende oproep om nieuwe bestuurders voor de VAC.
Het technisch artikel vertelt u alles over het maken van scherptediepte. Soms wordt vergeten dat het juiste gebruik van scherptediepte een extra dimensie aan uw filmproductie geeft.
—————————
Filmfestival VAC
Zoals in de nieuwsbrief 03-2022 werd meegedeeld zal het filmfestival van de VAC doorgaan in de weekends van 5 en 6 november en 12 en 13 november 2022.
Tegen einde mei zal het wedstrijdreglement en het inschrijvingsformulier op de website staan.
De cineasten die ingeschreven hadden op het afgelaste festival zullen individueel gevraagd worden of zij hun inschrijving van toen wensen te behouden.
Als VAC wensen wij immers aan al de in het verleden ingeschreven films projectietijd te geven.
In het reglement zal dit expliciet vermeld worden.
—————————
VAC zoek nieuwe bestuurders
 
De continuïteit van de VAC wordt gegarandeerd door haar bestuur.
Einde 2022 zullen minstens 2 van de 5 bestuurders zich terugtrekken.
Met 3 bestuurders kan de VAC niet blijven bestaan.
In de vorige nieuwsbrieven heb ik al gevraagd of er leden zijn die tot het bestuur wensen toe te treden.
Tot op heden heb ik echter nog geen reactie hierop ontvangen.
Daarom vraag ik nogmaals, met aandrang, dat iedereen die zich geroepen voelt om mee te werken aan de continuïteit van de VAC zich kenbaar te maken via email  ( voorzitter@vac-film.be ).
Zonder nieuwe bestuurders vrees ik voor het voortbestaan van VAC.
————————-
 
Alles wat je moet weten over scherptediepte.
 
De scherptediepte verandert afhankelijk van de manier waarop men een video maakt.
Het begrijpen van scherptediepte is essentieel om een gewenste look te bereiken.
Scherptediepte is het gedeelte van een beeld dat scherp wordt afgebeeld. Wanneer een beeld volledig scherp is spreken we van grote scherptediepte. Bij een beeld waar het onderwerp scherp is maar de achtergrond wazig spreken we over een kleine scherptediepte
Scherptevlak
Het gebied waar het beeld scherp is, wordt het scherptevlak genoemd.
Dit wordt in eerste instantie bereikt door vanop een bepaalde afstand met een bepaalde lens het diafragma aan te passen.
In dit voorbeeld creëren we een “zone” rond dat onderwerp waar het beeld schijnbaar scherp is. De zone bestaat uit het gebied voor- en achter het scherpstelpunt, ons onderwerp. Deze zone is direct gerelateerd aan de f-stop die we op onze lens selecteren. Dit doen we door de lensopening, of het diafragma (zoals f2.8 of f16) aan te passen. Het werkt een beetje als de pupil in ons oog.
Foto:  expertphotography.com/understanding-depth-of-field-photography
Opening
Door de grootte van het diafragma te manipuleren, creëren we een smalle zone rond onze onderwerpen met behulp van een wijd open (grote) f-stop. Terwijl smallere (kleine) diafragma’s het tegenovergestelde effect produceren.
In de afbeelding hieronder ziet u duidelijk dat, afhankelijk van de gebruikte opening, het gebied dat scherp in beeld komt verandert.
Diafragma en f-stops
Wanneer we een diafragma aanduiden als “groot”, betekent dit een opening met een laag getal zoals f1.4.
Wanneer we een diafragma aanduiden als “klein”, betekent dit een opening met een hoger getal zoals f16.
Deze getallen hebben betrekking op een reeks diafragma “bladen” die het “diafragma” in onze lens vormen. Door het openen en sluiten hiervan vormen ze een opening waar het licht door de lens op de onze beeldsensor komt.
Het kan helpen om deze f-stops te zien als fracties van het maximaal mogelijke diafragma waarin een lens kan openen.
Als f1.0 een wijd open lensopening is, dan is f16 ongeveer 1/16 van de resulterende grootte van de oorspronkelijke diafragmaopening.
F-stops en belichting
Elke lens heeft een diafragma aan de binnenkant.
De grootte past zich aan door middel van een menusysteem in de camera, een reeks knoppen op de camera of een f-stopring aan de buitenkant van de lens.
Elke aanpassing hiervan heeft een effect op de belichting en op de scherptediepte.
De schijnbare afstand tot het gefilmde onderwerp en de mate van scherpte ervan verandert in directe verhouding tot de grootte van het diafragma.
Afstand van het gefilmde onderwerp en brandpuntsafstand van de lens
Naarmate de afstand tussen de camera en het onderwerp toeneemt, neemt ook de focuszone rond dat onderwerp toe en wordt de achtergrond scherper. Hoe verder het onderwerp van de camera verwijderd is, hoe scherper de achtergrond wordt.
Daarom, als het de bedoeling is zachte onscherpe details achter je onderwerp wilt, kom dan dichterbij.
Brandpuntsafstand, of de sterkte van uw lens beschreven in millimeters, heeft ook invloed op de scherptediepte.
Groothoeklenzen, met een breed gezichtsveld en lage millimeteraanduidingen, lijken meer scherptediepte te vertonen. Terwijl telelenzen minder scherptediepte rond een onderwerp lijken te geven.
Beeldsensoren
Een beeldsensor is een belangrijk punt bij het kiezen van uw lens.
Een full-frame sensor ( 24x36mm) vergt een andere lens dan een micro 4/3 sensor (13x17mm)
Maar in principe kan met alle sensors gewerkt worden.
Er moet wel rekening gehouden worden dat diafragma en brandpuntafstand van de lens anders zijn.
Om dezelfde scherptediepte te hebben moeten de waarden van een micro 4/3 lens  vermenigvuldig worden met 2  ( crop factor) om op het niveau van een full-frame lens te komen ( een 25 mm micro 4/3 lens komt overeen met een 50 mm full-frame lens). ( andere sensorformaten hebben hun eigen crop factor).
Dus om dezelfde dieptescherpte te hebben gebruikt men in het geval men met een micro 4/3 sensor werkt een lens die de halve brandpuntafstand heeft dan een full-frame lens maar wel een opening heeft die ook vergelijkbaar is.
Dit wil zeggen dat een full-Frame lens met een maximale opening van 2.8 overeenkomt met een micro 4/3 lens met f 1.4.
Algemeen kan gesteld worden dat een grotere sensor meer licht kan opvangen en dat daardoor een grote opening tot een kleine dieptescherpte leidt.
Belichtingsdriehoek
Om optimale scherptediepte te creëren, is het belangrijk een zo groot mogelijke opening te hebben. (diafragma)
De isowaarden moeten zo laag mogelijk, zijn geven de sluitersnelheid die toegepast wordt ( 50 fps of een veelvoud ervan)
Aan de hand van deze 3 elementen kan de ideale belichting van de camera ingesteld worden
Nuttige termen:
Opening – het diafragma in een lens, die een meetbaar opening creëert waar licht doorheen kan gaan.
beeldhoek – het waarneembare gezichtspunt van een lens, beschreven door zijn grootte in millimeters en gedefinieerd door de beeldkadering.
achtergrond/voorgrond – gebieden achter of voor een onderwerp die details bevatten die relevant zijn voor de algehele compositie en kadrering van de afbeelding – beïnvloed door scherptediepte.
scherptediepte – een gebied met acceptabele focus dat zich voor en achter ons onderwerp uitstrekt.
diafragma – de verstelbare opening in een lens, ook wel ‘iris’ genoemd.
belichting – de mate waarin een afbeelding te helder of te donker lijkt.
belichtingsdriehoek – een principe dat de juiste belichting definieert door de manipulatie van de diafragma, sluitertijd en de ISO  te bespreken.
f-stop – een numerieke waarde die de grootte (diameter) van de lensopening beschrijft.
focus – het punt waarop een onderwerp scherp is in een afbeelding.
brandpuntsafstand – De afstand tot het oppervlak van het hoofddoel van een lens en het punt van convergentie van lichtstralen die door die lens worden uitgezonden.
Filmisch belang van scherptediepte
Elke amateurcineast wenst bij het maken van een filmproductie accenten te leggen en bepaalde beelden te benadrukken. In een tekst zou ik zeggen dat een schrijver ‘woorden onderlijnt, of in het vet drukt’.
Een cineast kan dit ook doen door bepaalde scenes met een kleine scherptediepte te filmen zodat de aandacht op het dat bepaald beeld getrokken wordt.
Op een spectaculaire wijze kan het gebruik van scherptediepte een dubbel accent leggen. Dit wordt bereikt door van onderwerp A naar onderwerp B de scherptediepte te verleggen tijdens één scene. Hier verplicht de cineast de kijker zijn aandacht te focussen.
Scherptediepte is één van de vele middelen die ter beschikking staan om accenten te leggen in het verhaal dat verteld wordt.
Gebruik dit middel goed overwogen. Het versterkt een filmproductie.
Veel filmplezier
—————————
Marc Huygelen
Voorzitter VAC